انواع حافظه و راه های تقویت حافظه

 

 

آیا تا کنون از خودتان پرسیده اید که دارای چه حافظه ای هستید؟

حافظه به صورت قدرتی فوق العاده در همه موجودات هستی وجود دارد. حتی در جامدات. استعدادی وجود دارد که خواص خود را حفظ می کنند و در جهت خاصی که اساس آنها بر آن استوار است حرکت می کنند. این مسئله به گونه غریزی در حیوانات آشکار است و در گیاهان نیز مشاهده می شود.

قوی ترین حافظه در انسان نهفته است ولی در همه افراد یکسان نیست. حدود ‎۹٩‏ درصد مردم از نیروی شنوایی و بینایی و لامسه و شامه و چشایی متعادل برخوردارند و حافظه هایی متوسط تا عالی دارند، اما شیوه های بهره گیری و انواع آن را نمی دانند.

حتی کهنسالان و افرادی که از کندی حافظه رنج می برند، می توانند با پشتکار و شناخت نوع حافظه خویش به بازیافت آن بپردازند. نکته اصلی این است که عموما وقتی سن بالا می رود یاد گیر ی انسان بینشی تر می شود بر خلاف سنین آغازین زندگی که حافظه و بادگیری دقیق است. ولی در سنین بالا تا مطلب درک نشود و منظم در اختبار حافظه قرار نگیرد حافظه آن را نمی تواند حفظ کند و در مواقع لزوم تحویل دهد.

زندگی دانشمندان بزرگ نشان می دهد بسیاری از آنان از روش یادگیری؛ یاد سپاری و بهره گیری بهینه از حافظه بهره می بردند و آن را به طریق شایسته به کار می بردند. جابرین حیان شاگرد امام صادق(عیه اسلام) از امام پرسیدند: چرا انسان در پیری کم حافظه می شود؟ امام صادق(علیه السلام) فرمودند: این مسئله همگانی نیست. آنچه فراموشی می آورد به کار نینداختن نیروی یادسپاری است زیرا نیروی یاد گیری چون نیروهای دیگر بدن انسان است باید به کار گرفته شود تا نیرومند شود. جوان نیز اگر حافظه خود را نشناسد و به خوبی از آن بهره نگیرده به ضعف حافظه دچار می کردد.

 

تقسیم بندی کلی حافظه

در یک نوع تقسیم بندی حافظه ۳ نوع است: کوتاه مدت. میان مدت و بلند مدت.

مطالبی که به حافظه کوتاه مدت سپرده می شود معمولا تا ۲۴ ساعت ماند گاری دارند و سپس محو می شوند. مکانیزم مغز ما به صورتی است که بسیاری از محفوظات حافظه کوتاه مدت را تا زمان یاد شده نگه می دارد و سپس حذف می کند. آنچه باقی می ماند به حافظه میان مدت می رود و اگر از درجه اهمیت بالاتری برخوردار باشد مانند مشاهده یک تصادف به حافظه بلند مدت سپرده می شود.

گاه زمان نگهداری مطالب آموخته شده از ماه و سال فراتر می رود و تمام حیات انسان را دربر می گیرد و گاهی نیز بیش از ۱۵ دقیقه در ذهن ما باقی نمی ماند برای مثال در حفظ شماره تلفن تجربه کرده اید. چرا؟

زیرا شماره مذ کور را از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت منتقل نکرده ایم. اختلالات حافظه آدمی به حافظه بلند مدتش بستگی دارد و ظرفیت این حافظه نیز نا محدود است و هیچ انسانی نمی تواند ادعا کند که دیگر برای یاد گیری مطالب جدید جا ندارد.

همه ما از حافظه مناسب برخورداریم. مهم ترین مشکل, برنامه ریزی حافظه اعتماد به حافظه و تربیت آن است. اکنون با مطالبی که ارائه گردید وقت آن است که از خود بپرسیم که دارای چه نوع حافظه ای هستیم؟

 

تقسیم بندی فردی حافظه:

به طور کلی افراد در یادگیری؛ مطالعه و نگه داشتن مطالب به ۴ دسته که در حقیقت نماینده ۴ نوع حافظه اند تقسیم می شوند:

۱- حافظه شنیداری (سمعی)

۲- حافظه دیداری (بصری)

۳- حافظه نوشتاری (یدی)

۴- حافظه حسابگرانه (آماری)

بسیاری از مردم هنوز این چهار حافظه را نمی شناسند و حتی نمی دانند کدام یک از آنها در وجودشان قوی تر است.

 

حافظه شنیداری (سمعی):

افرادی که از راه شنیدن و تمرکز شنیداری به مرحله یاد گیری پایدار می رسند. دارای حافظه شنیداری اند.

این افراد دقیق تر از بقیه به صداها گوش می دهند و تشخیص صداها نیز برایشان آسان تر است به خاطر همین وقتی کسی که یک یا دو مرتبه با آنها سخن می گویند یا با آنها ارتباط تلفنی بر قرار می کنند بی درنگ صدایشان را تشخیص می دهند. این گونه افراد همیشه صداها آهنگ ها اصوات و گفتگوها را با هم می سنجند و یادآور می شوند فلان صدا شبیه فلان چیز است. صدای این دو نفر شباهت دارد. این آهنگ را قبلا شنیده ام و چقدر دقیق کپی برداری شده است.

این افراد نیز در کودکی قابل تشخیص اند. آن ها در کودکی با صدای بلند سخن می گویند و میزان دقت و استماع مخاطب برایشان مهم است. اینان هنگام تدریس معلم چشم ها را می بندند و به جایی خیره می شوند یا سر را پایین می اندازند و به دقت گوش می دهند.

آهنگ صدا . سرعت و کیفیت برای این افراد بسیار مهم است. نایینایان بیشتر از این نوع حافظه برخوردارند.

نشانه های رفتاری افرادی که در یاد گیری بیش تر از حافظه شنیداری استفاده می کنند.

بیش تر به واژهای سمعی تکیه دارند.

اغلب هنگام فکر کردن به اطراف نگاه می کنند.

پر طنین صحبت می کنند و گاه بیانشان بر حرکتشان غلبه دارد.

معمولا دست خود را تا نیمه کمر بالا می برند و با آن ژست می گیرند.

عموما بیشتر از دیگران می پرسند.

وقتی مخاطب قرار می گیرند به نقطه ای خیره می شوند و حرکات سر و چهره شان علائم پرسش؛ پذیرش تایید و تعجب را تداعی می کند.

تکیه های کلامی

این افراد در جملات خویش معمولا به واژه و عبارات سمعی بیش تر توجه دارند و از آنها استفاده می کنند برای مثال: آن طور که به ذهنم می رسد،درک کردم، فهمیدم، اعلام کردم، شرح دادم، مذاکره کردم، صدا کردم، سکوت کردم، و کم صحبت کردم.

ده مرحله موثر برای گوش دادن و تقویت مهارت افراد سمعی:

در حالی که گوش می دهید بر یافتن زمینه هایی که مورد علاقه شما است و آنها را مفید می دانید تمرکز کنید.

به جای پرداختن به روش ارائه با دید پرسشی به محتوای مطلب ارائه شده بنگرید و بیش تر درباره شان قضاوت کنید.

از قضاوت زود رس درباره مطالب بپرهیزید و آن را به عقب بیندازید، چنین حالتی باعث می شود تحلیل گر باقی بمانید.

به نظرهای اصلی ارائه شده به وسیله مخاطب تمرکز داشته باشید.

در گوش دادن انعطاف پذیر باشید.

در جهت گوش کردن موثر بکوشید و از رمزگذاری ذهنی استفاده کنبد.

در برابر عوامل اخلالگر فیزیکی و روحی مقاومت کنید. هر کدام از این عوامل می توانند حواس شما را مشغول کنند.

در برابر واژه های جدید به جستجوی معنا بپردازید و در ذهن خود بکاوید. یا آنها را در جایی یادداشت کنید و پیاپی آن واژه را تکرار کنید. برای مثال اگر وسط بحث با کلمه لیبرالیسم یا کلماتی دیگر از این قبیل که معنای آن را نمی دانستید مواجه شدید بهترین راه یادداشت آن و ادامه دادن به شنیدن فعال است.

‎با دید اینکه تجارب شما محدود است. فکر خود را بر نظرهای جدید گشوده نگه دارید و هرگز مطالب را یک سویه تفسیر ‏نکنید.

قبل از سخنرانی یا درس استاد مدت آن را دریابید و از نظر روانی خود را آماده شنیدن مطالب آماده سازید.

 

استفاده بهتر از حافظه شنیداری

۱-از آنجا که بلند خواندن و گوش دادن به مطالب به یادگیری آنها منجر می شود بهتر است به جای بلند خوانی زمزمه خوانی تجربه و جایگزین شود تا با مصرف انرژی کم تر اطلاعات بیشتر به دست آید در ثانی اینکه بلند خوانی به مزاحمت و به مصرف انرژی بیشتر ودر نتیجه خستگی زود هنگام منجر می شود.

۲-محیط خلوت. دوری از سروصداهای مزاحم و نور کافی بسیار مهم است.

۳-بهتر است برای استماع بهتر و رساتر در حد امکان به استاد نزدیک تر نشست.

۴-از آنجا که اطلاعات به صورت فله ای وارد مغز می شود برای اینکه دسته بندی و طبقه بندی شوند و به یادگیری پایدارتر منجر شود به آنچه دیده یا خوانده می شود به صورت پرسشی برخورد گردد.

۵-ضبط درس و استماع مجدد آن بسیار مفید است.

۶-بازگو کردن در س یا مطالب مهم آن توسط خود فرد یا ضبط کردنش و گوش کردن مجدد آن و یا بازگو کردن درس برای همکلاسی بسیار مفید و در یاد گیری اهمیت فراوانی دارد.

۷-برای گفتگو با مخاطب نباید در تاریکی قرار گرفت.

۸-برای این افراد لب های گوینده از نظر فیزیک جسمی و تن صدای وی سیار تاثیر دارد.

بهترین روش برای یاد گیری افرادی که حافظه شنیداری دارند شیوه ای بسیار قوی است که از دیر باز در حوزه های علمیه رواج داشته است. این روش که امروزه اصطلاحا مباحثه نظری نامیده می شود روش بحث و تکرار است. که اصطلاح حوزویان در این باره این است « الدرس حرف والتکرار الف »: درس سخنی است و تکرار هزار بار آن را غنی می سازد.

نکته مهم در این روش استفاده ار حریف یا هم مباحثی مناسب است. این افراد از نظر علمی نباید ضعیف تر از شما باشند بلکه باید در مرتبه مساوی یا بهتر از شما باشند چون هم بحثی بسیارضعیف از شما انگیزه را می گیرند.

 

حافظه دیداری (بصری)

افرادی که از راه دیدن و تمرکز روی صفحه و تصویربرداری از مطالب بهتر می آموزند. نگه می دارند، یادآوری می کنند و مطالب را دوباره به صفحه فعال ذهن خود می آورند. از این حافظه برخوردارند. امروزه عقیده بر آن است که ۷۰درصد آموخته ها و تجارب از راه چشم به دست می آید.

این دسته از افراد جهان را به وسیله تصاویر ادراک می کنند و حتی آدرس ها را بر مبنای نشانه های فیزیکی می آموزند برای مثال: به یاری نشانه ها، تابلوها؛ مغازه ها و ادارات مکان خاصی را به یاد می سپارند.

این افراد در کودکی نیز قابل تشخیص اند یعنی وقتی تازه زبان می گشایند هنگام گفتگو با بزرگ ترها به چشمان آنها می نگرند. این حافظه به راحتی قابل توسعه است. می توان بیشتر مطالب درسی را به یاری تصویر به یاد سپرد و هر صفحه را به صورت تصویری در حافظه نگهداری کرد.

بارها اتفاق افتاده است هنگام بیرون آمدن از جلسه امتحان دوستانمان در باره محل پاسخ سوال امتحانی از ما سوال می کنند و اگر در جمع دوستانمان باشیم اگر ما و دوست دیگر جواب سوال را ندهیم دوست دیگر که از این قوه برخوردار است جواب ما را می دهد و برای مثال می گوید که جواب در صفحه هشتاد بود.

بعضی از افراد بی آنکه بدانند از این حافظه سود فراوان می برند و فکر خود را خسته نمی کنند.

افرادی که در یادگیری بیش تر از حافظه دیداری استفاده می کنند از نشانه رفتاری زیر بهره می برند:

۱- وقتی صدایی می شنوند به طرف بالا نگاه می کنند.

۲- با سرعت سخن می گویند و آهنگ صدایشان بالا است.

۳- به سرعت نفس می کشند.

۴- اصطلاحاً تصویری صحبت می کنند.

۵- هنگام صحبت؛ دست ها را حرکت می دهند و به طرف بالا می گیرند.

۶-در به کار بردن تشبیه، تمثیل، تخیل و صحنه پردازی مهارت فوق العاده ای دارند.

آنها علاوه بر اینکه خود را در صحنه می یابند. چنان سخن می گویند که دیگران نیز خود را در صحنه مجسم می کنند و شنونده را در کوچه پس کوچه های داستان می برد.

۷-در نوشتن انشا، نامه خاطره و انعکاس صحنه ها بسیار گرایش ندارد.

۸-در چهره شناسی بسیار موفقند و گاه فردی را بعد سالها از طریق چهره می شناسد بی آنکه نامش را به یاد آوردند.

این گروه در جملات خویش از واژه های زیر بسیار بهره می‌برند:

دیدن، نگاه کردن، منعکس کردن، هدف، درخشان، شفاف، تصور، ترسیم، انعکاس، عکس، تصویر، مثل،مانند، نور و تابش.

استفاده بهتر از حافظه دیداری:

۱- تمرکز نگاه بر جملات و پاراگرافها و سپس بستن چشم ها و انعکاس مطالب عمده به ذهن و نگاه مجدد به آن.

۲- تلفیق مطالب با تصویرها، شکل ها، نمودارها، نشانه ها و شماره های صفحات.

۳- علامت گذاری معنا دار از خط کشی ساده زیر کلمات تا علائم ابتکاری.

۴- مطالعه و سپس تلاش در احضار صفحه و پاراگراف مطالعه شده بعد از هر پانزده دقیقه.

در آموزش این افراد می توان از کتابهای نموداری و تصویر و جدول و نیز ویدئو و همچنین فیلم های آموزشی استفاده کرد.

 

حافظه نوشتاری (یدی)

افرادی که از راه نوشتن و لمس و دسته بندی منطبق بر ذوق خود بهتر یاد می گیرند از حافظه نوشتاری بهره می برند. واکنش فیزیکی این افراد بیشتر است و جالب این که در زمان تحصیل گاه سخنان معلم را به صورت جامع و با حد اکثر توان یادداشت می کنند. البته اثر نوشتن بر یاد گیری بدیهی است و بعضی از افراد از این طریق بهتر و کامل تر یاد می گیرند.

افرادی که در یاد گیری بیش تر از حافظه نوشتاری استفاده می کنند از نشانه رفتاری زیر بهره می برند، این افراد غالبا:

هنگام فکر کردن به سمت پائین و راست خود نگاه می کنند.

حرکات دست، تغیرات چهره و اعمال جسمانی آنها بسیار است.

صدایی عمیق دارند و کلمات را شمرده بیان می کنند.

 

تکیه های کلامی

این دسته از افراد عموما در گفتارشان به واژه ها وعبارت های زیر توجه می کنند:

نوشتم، دسته بندی کردم ،بالا و پایین، در دست گرفتم، احساس کردم، لمس کردم، لغزیدن و اتصال.

شیوه های استفاده بهتر از حافظه نوشتاری:

این افراد اگر با فنون خلاصه نویسی و چکیده برداری آشنا شوند بسیار موفقند.

ابتدا مطالب را مطالعه و علامت گذاری کنند وسپس آن را در قالب ها چکیده و خلاصه کنند.

عادت کردن این افراد به چکیده منظم و دسته بندی شده بسیار مطلوب است.

اگر کسی حس کرد که حافظه نوشتاری اش در بعضی از دروس قوی است. حتما باید با تمرین آن را غنی سازی کند.

یکی از مسائلی که بسیار تجربه شده نگه داشتن مباحث چکیده هر صفحه در حاشیه آن است.

 

حافظه حسابگرانه (آماری)

این دسته از افراد اطلاعات آموخته شده را به غالب های کوچک تر تقسیم می کنند. جالب این که گاه فقط بخش مهم پاسخ پرسش را می آموزند و از مکانیسم درون آماری بهره می برند. این افراد مطالب تقسیم بندی شده را بهتر یاد می گیرند.

افرادی که در یاد گیری بیش تر از حافظه آماری استفاده می کنند از نشانه رفتاری زیربهره می برنده این افراد غالبا:

۱- گفتار این افراد با منطق و استدلال آمیخته است.

۲- وقتی به فکر فرو می رود معمولا به پایین و یا چپ می نگرند.

۳- لحن صدایشان آرام و آهسته است و از شیوایی سخن بهره مند هستند.

۴- حرکات دستشان اند ک است.

تکیه های کلامی

این افراد عموما؛ در گفتار ونوشتار خویش به واژه های زیر بسیار اشاره می کنند:

آموختن، در نظر گرفتن، به ذهن خطور کردن، عمل کردن، آگاه کردن، تصور کردن، تشخیص دادن، تصمیم گرفتن، قدر دانی کردن، تجربه کردن، جدی بودن و فهمیدن.
شیوه های استفاده بهتر از حافظه حسابگرانه:

۱- یادگیری خود را بر ریز کردن صحیح مطالب متمر کز سازند.

۲- مطالب علمی و قواعد مختلف را به صورت انشایی نگاشته شده به قالب های عددی ببرند.

نکته: افراد اغلب از هرچهار حافظه بهره می برند و اصطلاحا حافظه ترکیبی دارند ولی:

۱- افراد تنها به یکی از این حافظه ها بیش تر گرایش نشان می دهند.

۲- در دروس و مطالب علمی گوناگون معمولا از حافظه سمعی و نوشتاری بیش تر استفاده می کنند .

۳- خلقت آدمی چنان است که می تواند از تمام حافظه های یاد شده بهره برد.

 

اصول کلی یادگیری

– برای مطالعه یک کتاب ابتدا محتوی کلی یا یک فصل آن را در نظر بگیرید و مرور کنید سپس به مطالعه جزئیات بپردازید.

– پس از مطالعه یک فصل یا یک قسمت از کتاب مطالب را به زبان خود تبدیل کنید و به اصطلاح، درونی سازید، در این صورت مطالب در ذهنتان ثبات خواهد یافت.

– سعی کنید موانع تمرکز حواس مشکلات بیرونی(سروصدا، گرما، سرما و …) و مشکلات درونی (نگرانی های شخصی، اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی و… ) را به حداقل ممکن کاهش دهید.

– به خود اعتماد کنید و مطمئن باشید که می دانید و می توانید بیش تر از آنچه می دانید مطالعه کنید و یاد بگیرید و اصطلاحا به خود اعتماد به نفس دهید.

– زمانی که می خواهید مطالعه کنید. سریعا و بدون معطلی مطالعه را شروع کنید و مواظب باشید به کار یا فکر دیگر مشغول نشوید.

– بهترین و سودمندترین زمان مطالعه اوقات سحر و اول صبح است به خصوص برای مطالب استدلالی و چیزهایی که نیاز به فکر بیشتر دارد.

– زمان قبل از خواب نیز برای حفظ دروس بسیار مناسب است.

– مطالعه را بلافاصله بعد از غذا و زمانی که معده سنگین است، شروع نکنید.

– بعد از هر پنجاه دقیقه، پنج الی ده دقیقه استراحت کنید، مثلا نوشیدنی بنوشید و یا قدم بزنید و یا کار مختصری انجام دهید.

– در صورت امکان برای مطالعه جای ثابتی داشته باشید.

– به شرایط فیزیکی و روانی مکان مطالعه: نور کافی، آرام بودن، فاصله کتاب و چشم و… توجه کنید تا زود خسته نشوید و آمادگی جسمانی را از دست ندهید.

– هنگام مطالعه زیر مطالب مهم خط بکشید.

– از مطالب مهم یادداشت برداری و سپس خلاصه برداری کنید. و آنها را تکرار کنید. تکرار اساسی ترین بخش در حفظ مطالب است.

– مطالب مهم را با هم درسی ها و یا استاد حل کنید.

 

روشهای یاد گیری

درمطالعه ویاد گیری ممکن است در بدو امر با مشکلاتی مواجه شویم و مطالب را به صورت دلخواه نتوانیم به حافظه بسپاریم. اما نباید نا امید شد، نکاتی که در زیل به آن اشاره می شود برای یاد گیری بسیار مفید می باشند.

– یک دفتر مخصوص تهیه کنید و مطالبی را که احساس می کنید مهم و قابل استفاده و مورد احتیاج است را یادداشت کنید.

– بعد ازیادداشت چندین بار آن رامرور کنید وسپس روی آن فکر کنید که در کجا و چه زمانی به درد شما می خورد .

– مسئله را با دوستان مطرح کنید ونظر آنها را جویا شوید. این کار آمادگی شما را برای طرح مسئله برای دیگران را سبب می شود.

– اگر در به کارگیری مطالب با شکست مواجه شدید نا امید نشوید و بکار خود ادامه دهید.

– در کارهای جمعی پیشتر شرکت کنید و سعی کنید عضو فعال آن مجموعه باشید.

– به توانمندیهای خود اعتماد کنید وهیچ گاه به خاطر ضعف هایی که در خود احساس می کنید خود را سرزنش نکنید.

– همواره به خود تلقین کنید که من می توانم .

– از پذیرفتن مسئولیت نتر سید.

– خود را هیچ گاه با دیگران مقایسه نکنید، زیرا هر کس استعداد و توان خاصی دارد، سعی کنید توانمندی های خود را بشناسید و آنها را تقویت کنید.

-از انجام کارهای پراکنده دوری و همیشه خود را ملزم به کار در یک یا دو موضوع کنید.

– با قصد و نیت قبلی اقدام به یادگیری کنید. همه آزمایش ها نشان می دهد که یادگیری ارادی موثرتر از یاد گیری غیر ارادی است. ومنظورازیاد گیری غیر ارادی این است که شما بدون نیت قبلی چیزی را یاد بگیرید.

– سعی کنید ازآنچه که می خوانید یک تصویر ذهنی برای خود بسازید. البته با توجه به انواع روشهای یادگیری که ذکر شد ممکن است این کار برای بعضی از افراد سخت باشد.

– بین آموخته های خود ارتباط برقرار کنید. هرگاه چیز تازه ای را می آموزید آن را با آموخته های پیشین خود مرتبط نمائید. با انجام این کار اطلاعات جدید شما
دسته بندی خواهد شد و به سادگی می توانید آنها را بازیابی کنید.

– مطالب را با فاصله زمانی یاد بگیرید تا ازپراکندگی وقت شما در اثر خستگی جلو گیری شود تحقیقات نشان می دهد که یاد گیری با فاصله زمانی بهتر از یادگیری بدون فاصله زمانی است.

– پس از این که مطلبی را یاد گرفتید سعی کنید آن را برای خود تکرار کنید.

– آموخته های خود را به دیگران منتقل وبا زگو کنید.

– مطالب یاد گرفته شده را در قالب پرسش با دیگران مطرح کنید.

– ذهن خود را با مطالب غیر ضروری انباشته نکنید.

– به مقدار کافی بخواپید زیرا در هنگام خواب اطلاعات جدید شما پردازش و اندوزش می شود.

– در هنگام مطالعه ازمطالب کلی شروع کنید.

– پس از مطالعه هر فصل خلاصه آن را با دقت بخوانید.

– روش پس ختام: نام این روش متشکل از حروف اول شش مرحله آن است. ۱-پیش خوانی ۲- سئوال کردن ۳- خواندن ۴- تفکر ۵- از حفظ گفتن ۶- مرور کردن.

در مرحله اول فصلی را پیش خوانی می کنید تا یک برداشت کلی از موضوعات وقسمت های مهم آن داشته باشید. این نوع پیش خوانی سبب می شود مطالب مهم فصل را سازماندهی کنید.

در مرحله دوم باید درباره هر بخشی پرسش هایی مطرح کنید.

در مرحله سوم باید هر بخش را با هدف پاسخ دادن به پر سش های طرح شده مطالعه کنید.

در مرحله چهارم باید هنگام خواندن ساخت پرسش و ایجاد ارتباط بین دانسته های خود درباره مطلب تفکر کنید.

در مرحله پنجم وششم باید بکوشید واقعیت های اصلی مطالب را بخوانیدوبه یاد آورید و به پرسشهای طرح شده پاسخ دهید.

تقطیع: اگر می خواهید عدد یا شماره تلفن مورد نظر را بهتر به حافظه بسپارید آن را به اعداد معنی دار و مقطع تبدیل کنید.

 

چگونه حافظه خود را تقویت کنیم؟

روش های زیادی برای تقویت حافظه وجود دارد. از بین این روش ها استفاده از فنون ذهنی خاص به همان اندازه موثر است که روش مراقبت های ویژه با کمک دارو و تغذیه.

دراینجا روش هایی را ذکر می کنیم که فرد با انجام دادن این روشها حافظه اش او را بهتر یاری می کند.

بر انگیختن حافظه: از حافظه خود تاحد امکان استفاده کنید درباره یک پدیده نو به بحث بپردازید. مهارتهای تازه یاد بگیرید مثلا بعد از مطالعه به ورزش بپزدازید.

دقت نظر داشته باشید. تمام مطالب را یاد بگیرید اما دقت و تمرکز خود را به موضوعات مهم معطوف کنید و به ذهنتان اجازه ندهید به موضوعی دیگر غیر از موضوع اصلی مشغول شود.

آرام باشید: اگر دچار تتش عصبی شوید توجه در مطالعه را از دست می دهید و تمرکز حواس غیر ممکن می شود. برای اینکه آرام باشید تمرین های تتفسی انجام دهید. این عمل به شما آرامش می بخشد.

مصرف غذاها: مصرف بعضی از ویتامین ها برای تقویت و عملکرد ذهن بسیار تاثیر دارد. این ویتامین ها اعم از ویتامین ب ۱۲ و اسید فولیک در نان وغلات, سبزیجات و میوه ها به وفور یافت می شود.

آب: آب به کارایی عمل نگهداری سیستم حافظه به خصوص در افراد سالمند کمک می کند. بر اساس تحقیقات کمبود آب در بدن می تواند تولید گیجی و پریشانی کند.

خواب: برای داشتن یک حافظه خوب فراهم کردن شرایط خواب و استراحت کافی برای مغز امری است حیاتی.

درحین خواب حواس از مغز جدا می شود و به عمل ذخیره سازی می پردازد. بی خوابی منجر به خستگی مزمن می شود و به توانایی تمرکز و ذخیره اطلاعات صدمه می زند.
استفاده از دارو: مصرف برخی از داروها منجر به کم حافظگی می شود. این داروها همچون مسکن ها، داروهای آرام بخش، قرص های خواب آور و داروهای ضد اضطراب به حافظه آسیب می رساند.

پرهیز از مصرف سیگار: این موضوع که سیگار میزان اکسیژن مغز را کاهش می دهد امری است بدیهی و شناخته شده. سیگار کشیدن در طولانی مدت بر حافظه تاثیر می گذارد و مشاهده می شود که افراد سیگاری دچار ضعف و اختلال حافظه هستند.

مصرف کافئین: مصرف قهوه و چای تاثیر بسیار مثبتی بر افزایش دقت و زدودن خواب آلودگی دارد. در حالی که هیجان ایجاد شده در اثر نوشیدن این مواد ممکن است بر کار کرد مغز ایجاد مزاحمت کند.

 

چند توصیه دیگر برای تقویت حافظه

– بیشتر از حد توان, خود را خسته نکنیم. چون خستگی جسمی باعث خستگی روحی و در نتیجه اختلال در روح و حافظه می شود.

‏- متن را با سرعتی بخوانیم که بتوانیم آن را همزمان درک کنیم. بدیهی است که بر روی عبارت و متون مشکل زمان بیشتری را باید اختصاص داد.

– منتظر موقع مناسب برای مطالعه و بررسی مطلب نباشیم تا آنجا که ممکن است خودمان شرایط را مهیّا سازیم.

– موضوعی که ذهن را به خود مشغول می سازد بر روی کاغذ بیاورید: این کار سبب می شود تا بار ذهنی شما تخلیه گردد و تمرکز ایجاد شود. لازم نیست که موضوع را به صورت تشریحی بنویسید نوشتن یک یا دو کلمه کافی است.

– تمرین کشوهای ذهنی: باید بر ذهن خود کنترل دقیق داشته باشید هر فکری باید با اجازه شما وارد مغزتان شود و خروج فکر نیز باید منوط به اجازه شما باشد.

👉امتیاز بده.