پیانو (Piano)
پیانو (Piano) یکی از مشهورترین سازهای صفحهکلیددار است. که بالاترین دامنه صوتی را در بین سازهای معمول (به جز ارگ کلیسا) دارد، به طوریکه در شکل فعلیاش بهطور معمول هفت اکتاو دارد و قادر به تولید فرکانسهایی از حدود ۲۷ تا ۴۱۸۶ هرتز میباشد، در حالی که بهترین خوانندهها تنها قادر به خواندن حدود سه اکتاو هستند.
تاریخچه پیانو
پیانو را بارتولومئو کریستافوری در سال ۱۷۰۰ میلادی در شهر پادووای ایتالیا در تلاش برای ارتقاء مکانیزم هارپسیکورد (نوعی ساز شبیه پیانو) اختراع کرد. اما تا حدود یک دهه تقریباً ناشناخته ماند تا اینکه در سال ۱۷۱۱ یک نویسنده ایتالیایی مقالهای دربارهٔ آن نوشت که بعدها به آلمانی ترجمه و به صورت گسترده منتشر شد.
این مقاله شامل دیاگرام مکانیزم پیانو نیز بود و اکثر سازندگان بعدی پیانو کار خود را بر اساس این مقاله شروع کردند. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمیتر به نام هارپسیکورد (Harpsichord) استفاده میشد. پیانوهای اولیه ظاهر و صدایی شبیه به هارپسیکورد داشتند و به مرور زمان با تغییراتی که در آن ایجاد شد، به شکل امروزی پیانو درآمد.
نام این ساز در ابتدا پیانو ا فورته بودهاست، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی صدای بلند (رسا) تشکیل شدهاست و به خوبی منعکسکنندهٔ توانایی این ساز در تولید شدتهای گوناگون میباشد.
کلیدهای پیانو
۷ کلید سفید در هر اکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود دارد. علاوه بر کلیدهای سفید، کلیدهای سیاهرنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو کلید سیاهرنگ وجود ندارد. هر کلید سیاهرنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمل برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است.
انواع پیانو
پیانو بهصورت کلی به دو نوع تقسیم میشود: پیانو دیجیتال و پیانو آکوستیک
– پیانو دیجیتال
پیانو دیجیتال محبوبیت خاصی در بین پیانو دوستان دارد، هدف از خلق این نوع از پیانوها راحتی در حملونقل است؛ این روزها پیانوهای دیجیتال پیشرفت چشمگیری داشتهاند و توانستهاند تراز خود را به پیانو آکوستیک برسانند. در این مدل از پیانو، سیستم کلاسیک بهطورکلی کنار رفته و همانطور که از نام این ساز پیداست در ساخت آن از سیستم دیجیتال بهره گرفتهشده است. صدای نتها در پیانو دیجیتال، از مدل آکوستیک یا کلاسیک الگوبرداری شده است و شدت صدا برخلاف پیانو آکوستیک در این مدل از طریق بلندگوهای تعبیهشده، زیاد و یا کنترل میشود. اگرچه پیانو دیجیتال باوجود تمامی پیشرفتها، هنوز نتوانسته است ازلحاظ شدت کیفیت و صدا با پیانو آکوستیک برابری کند ولی به دلیل قیمت و ساخت ساده آن، امروزه در بین علاقهمندان به موسیقی، بسیار رواج پیداکرده است.
انواع پیانو دیجیتال:
1. Clavinet
2. Clavinova
3. Fender Rhodes
– پیانو آکوستیک
1. Grand : پیانو گرند یا رویال، معمولاً حرفهایترین نوع از ساز پیانو است که انواع مختلفی دارد. البته باید گفت عمده تفاوت در پیانوهای رویال، طول ساز است. کوچکترین سایز پیانوهای رویال را اصطلاحاً بیبی یا پیانو بچه میگویند. این نوع طولی حدود ۱۴۵ تا ۱۶۰ متر دارد و معمولاً به دلیل سایز مناسب، محبوبترین نوع پیانوی رویال است.
نوع دیگر این پیانوها، پیانوی متوسط یا مدیوم گرند است. طول این نوع معمولاً بین ۱۶۰ تا ۲۱۵ سانتیمتر است. نوازندگان حرفهای معمولاً از سایز ۱۹۰ سانتی این مدل برای تمرین استفاده میکنند. این سایز از پیانو رویال پرفشنال گرند نام دارد. سایز ۲۰۰ تا ۲۱۵ سانتیمتری این مدل نیز با نام آرتیست شناخته میشود که برای نوازندگی در کنسرت و اجراهای حرفهای مناسب است.
اما بزرگترین سایز پیانو رویال طولی حدود ۲۷۵ سانتی متر دارد و معمولاً برای کنسرتهای بزرگ یا سالنهای اجرای پرجمعیت استفاده میشود. این نوع از ساز میتواند کلید یا کلاویه های بیشتری نیز داشته باشد. این نوع را معمولاً هالف کنسرت یا فول کنسرت مینامند.
انواع پیانوهای گرند
گرند کوچک (petite Grand)
گرند کودک (Baby Grand)
گرند متوسط (Medium Grand)
گرند نشیمن، کلاسیک یا پذیرایی (Classic-Living Room-Parlor Grand)
گرند حرفهای یا بلروم/ نیمه کنسرت (Ballroom- Semi Concert-Professional Grand)
گرند کنسرت (Concert Grand)
2. Upright Piano پیانو دیواری: پیانو دیواری معمولاً بدنهای تمام چوبی دارد و ساز مناسبی برای شروع نوازندگی است. هرچه ارتفاع ساز بیشتر باشد، پیانو حجم صدای بالاتری دارد و برای نوازندگی حرفهای مناسبتر است. دلیل این امر را میتوان در طولانیتر شدن سیمها و همچنین بزرگتر شدن صفحه صدا دانست.
اگر پیانو دیواری شما طولی بین ۱۱۰ تا ۱۳۰ داشته باشد، شما یک پیانو دیواری حرفهای دارید. در حقیقت سایزهای بالای این نوع پیانو میتواند از بسیاری از پیانوهای رویال که در سایز کوچک ساخته میشود، بهتر عمل کند.
انواع پیانوهای دیواری (Upright Piano):
اسپینت (Spinet): کوتاهترین نوع از پیانوهای دیواری، اسپینت نام دارند. این ساز کوچک که قیمت ارزانتری نسبت به سایر سازها دارد، معمولاً برای شروع نوازندگی استفاده میشود. ارتفاع ساز اسپینت معمولاً بین ۹۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر است و جعبه صدای کوچکی دارد. علاوه بر این اکشن یا سیستمی که نیرو را در پیانو انتقال میدهد، در این نوع، بسیار ساده طراحیشده، همین امر باعث ارزانتر بودن این نوع از پیانو است.
کنسول (Console): این ساز، به پیانوی ماندگار معروف است. اگر یک پیانوی کنسول در خانه داشته باشید، باید گفت شما وسیلهای مادامالعمر برای تمرین کردن پیداکردهاید. ارتفاع این نوع از پیانو معمولاً بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر است و ساختمانی بسیار محکم و بادوام دارد. این ویژگی باعث شده تا از پیانو کنسول در آموزشگاه و مراکز آموزش موسیقی بهوفور استفاده شود. این پیانو در بسیاری از قسمتها به پیانوهای بزرگ یا رویال شباهت دارد.
استودیو (Studio)
آپرایت حرفهای (Professional Upright)
نکته: پیانوی گرند یا گرند پیانو (Grand Piano): در ایران با نام نادرستِ «پیانو رویال» شناخته میشود.
جهت دیدن انواع کیبورد و پیانو کلیک کنید.
جهت دیدن انواع پیانو کلیک کنید.
