۱۷ کتاب استراتژی و مدیریت استراتژیک

۱- کتاب مدیریت استراتژیک؛ فرد آر. دیوید

کتاب مدیریت استراتژیک (Strategic Management) فرد آر دیوید (Fred R. David) که عنوان انگلیسی آن (Strategic Management, A Competitive Advantage Approach) می باشد را بی‌تردید می‌توان یکی از شناخته‌شده‌ترین کتابهای مدیریت استراتژیک در سراسر جهان دانست.

«مدیریت استراتژیک» با استفاده از جدیدترین تحقیقات، تجربیات و تجزیه و تحلیل های موردی توانسته است زمینه را برای تقویت بینش، دانش و مهارت های مناسب برای رویارویی با دنیای امروز که با شتابی متفاوت از گذشته در حال تغییر است، فراهم آورد.

این کتاب بین دو گرایش نظری و عملی پیوندی منطقی، جذاب و زنده برقرار نموده است که همین خصوصیت موجب استفاده گسترده آن در بین مدیران، متخصصین و کارشناسان در سازمان های کوچک و بزرگ دولتی و غیردولتی، انتفاعی و غیرانتفاعی شده است.

۲- کتاب مفاهیم مدیریت استراتژیک؛ دواین آیرلند و هیت

کتاب مفاهیم مدیریت استراتژیک (Management of strategy : concepts and cases) به‌مثابه منبعی در زمینۀ مدیریت استراتژیک مفاهیم کلیدی را در این حوزه توضیح و توصیف می‌کند و مرجعی را برای مطالعه در اختیار خوانندگان آن قرار می‌دهد.

این کتاب به عنوان یکی از کتاب های قابل اتکا از منظر آکادمیک در فرایند مدیریت استراتژیک مطرح است. مبانی، مفاهیم، تئوری ها و الگوهای مطرح شده در کتاب مفاهیم مدیریت استراتژیک بر پایه تحقیقات و مقالات معتبر منتشر شده تا به امروز، استوار می باشد. همچنین، تکنیک ها و ابزارهای معرفی شده مبتنی بر آن چیزی است که در دنیای واقعی و در شرکت های مطرح در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد.

جامعیت و یکپارچگی بین مفاهیم، تکنیک ها و ابزارها به سبکی جذاب و روان توسط نویسندگان کتاب آر.دوین ایرلند (R. Duane Ireland)، مایکل‌ای. هیت (Michael A Hitt)، رابرت‌ای هاسکیسون (Robert E Hoskisson) در سه بخش (سیزده فصل) تنظیم شده است تا حداکثر اثر بخشی را برای استفاده کنندگان فراهم نماید.

۳- کتاب مبانی مدیریت استراتژیک؛ جفری اس.هریسون، کارن اچ.جان

کتاب مبانی مدیریت استراتژیک (Foundations in strategic management) کلیه موضوعات محوری و ضروری مبانی مدیریت استراتژیک را بصورتی کامل، یکپارچه و ساده در کمترین حجم ممکن ارائه می دهد. می توان ترکیبات متنوعی از مباحث را برای اهداف، سطوح و سبک های مختلف آموزش و یادگیری بر مبنای این کتاب طراحی نمود.

محتوای این کتاب از سه دیدگاه اصلی بیشترین تأثیر را پذیرفته است:

اول ـ دیدگاه مبتنی بر تئوری اقتصاد سازمان صنعتی: الگوی جامع فرایند مدیریت استراتژیک یعنی برنامه‌ریزی استراتژیک، پیاده سازی استراتژیک و کنترل استراتژیک.

دوم ـ دیدگاه مبتنی بر منابع (RBU): شناسایی و تکیه بر منابع و بکارگیری آنها در فرایند مدیریت استراتژیک موجب مزیت رقابتی پایدار برای هر سازمانی خواهد بود.

سوم ـ دیدگاه مبتنی بر ذی‌نفعان: توجه به‌شناسایی نیازها و پاسخگویی به طیف وسیعی از ذی‌نفعان در فرایند مدیریت استراتژیک کاهش ریسک و افزایش عملکرد خواهد شد.

۴- کتاب مدیریت استراتژیک؛ آرتور ای تامپسون، جان ای گمبل

کتاب مدیریت استراتژیک؛ اصول و شیوه‌های عمل (Essentials of strategic management : the quest for competitive advantag) با مطرح کردن این سه سوال اساسی شروع می شود:

– درحال‌ حاضر در کجا قرار داریم؟

– به کجا می‌خواهیم برویم؟

– چگونه می‌خواهیم به آنجا برسیم؟

طبق نظر نویسندگان کتاب آرتور ای تامپسون (Arthur A Thompson) و جان ای گمبل (John E Gamble)، از طریق بررسی عملکرد مالی و جایگاه فعلی شرکت در بازار، قوت و توانمندی منابع آن، ضعف های رقابتی آن، و شرایط در حال تغییر صنعت، سؤال «در حال حاضر در کجا قرار داریم؟» پاسخ داده می شود.

پاسخ سؤال «کجا می خواهیم برویم؟» به چشم انداز مدیریت در مورد جهت آتی شرکت بستگی دارد. فقط مدیریت در جایگاهی قرار دارد که می تواند مشخص کند چه تغییراتی در ترکیب کسب و کارش ضرورت دارد.

پاسخگویی به سؤال «چگونه می خواهیم به آن جا برسیم؟» نیز جزء مسئولیت های مدیریت است. مدیریت هنگام تصمیم گیری در مورد این که «کجا می خواهیم برویم؟» باید یک استراتژی را تدوین کند و به مرحله اجرا بگذارد که شرکت را در جهت مشخص شده حرکت دهد و به سطوح عملکرد استراتژیک و مالی برساند.

۵- کتاب باز آفرینی استراتژی؛ استیفن کامینگز

کتاب باز آفرینی استراتژی (Recreating strategy) نقد و بررسی نظریه های سازمان و مدیریت اثر استیفن کامینگز (Stephen Cummings) با دیدگاهی پست مدرن به انتقاد از رویکرد مدرن به مدیریت استراتژی پرداخته است، و می تواند در زمره آثاری که ذیل عنوان مکتب مطالعات انتقادی مدیریت شناخته می شوند، طبقه بندی شود.

همچنین به ایجاد درک بهتری از چگونگی بکارگیری چارچوبهای تحلیلی مربوط به سازمان می پردازد. استیفن کامینگز بیان میکند که هرگز، بهترین چارچوب وجود ندارد.و نشان می دهد که چرا نظریه های جدید لزوما بهتر از نظریه هایی که قبلا بیان شده اند، نیستند.

۶- کتاب مدیریت تحول استراتژیک در تئوری و عمل؛ جان هیز

آیا می دانید تغییر و تحول به چه معنی است؟ به عنوان یک مدیر تا چه حد با مدیریت تحول آشنایی دارید؟ آیا می دانید حلقه مفقوده تدوین استراتژی کدام است؟ مدیریت تحول استراتژیک در تئوری و عمل (the theory and practice of change management) به مدیران ارشد و میانی کمک می کند تا استراتژی های تدوین شده خود را عملی نمایند.

جان هیز (John Hayes) در این کتاب بین دو گرایش نظری و عملی پیوندی منطقی، جذاب و واقع ‌بینانه برقرار نموده است، و در تمام فصول کتاب با ارائه مثال هایی از دنیای واقعی و توجه به مسائل کلیدی در اجرای استراتژی، فاصله بین تئوری و عمل را به حداقل ممکن رسانده است که همین خصوصیت موجب استفاده گسترده آن در بین مدیران ارشد و متخصصین برنامه ریزی در سازمان های کوچک و بزرگ دولتی و غیر دولتی شده است.

۷- کتاب مبانی مدیریت استراتژیک؛ جی. دیوید هانگر

یکی از بهترین کتاب هایی که برای شروع مطالعه و تحقیق در حوزه مدیریت استراتژیک و سیاست کسب وکار پیشنهاد می شود کتاب مبانی مدیریت استراتژیک (Essentials of Strategic Management)، جی. دیوید هانگر (J. David Hunger) و توماس ال. ویلن (Thomas L. Wheelen) است.

کتاب به صورت فشرده و مختصر تعدادی از مهم ترین حوزه های دانش مدیریت استراتژیک و سیاست کسب وکار را فهرست کرده است و با طبقه بندی قابل تحسین و موشکافانه ای تلاش کرده است تا به موضوعات و مقولات متنوعی که تحت سرفصل استراتژی شناخته می شود، یکپارچگی و انسجام ببخشد.

۸- کتاب سازمان استراتژی‌‌محور؛ کاپلان و نورتون

سازمان استراتژی‌‌محور: چگونه شرکتها و سازمانهای معروف جهان توانسته‌اند به کمک روش ارزیابی متوازن (Balanced scorecard) استراتژیهای خود را پیاده کرده و به موفقیتهای بزرگ نایل شوند (Strategy – focused organization: how balanced scorecard companies thrive in the new business environment)، نوشته دیوید پی نورتون‌ (David P Norton) و رابرت اس کاپلان‌ (Kaplan Robert S) با معرفی روش ارزیابی متوازن که بستر اصلی مقوله سازمان استراتژی محور محسوب می شود، توسط رابرت کاپلان استاد صاحب نام دانشگاه هاروارد و دیوید نورتون مشاور برجسته مدیریت آمریکا مطرح شد که به شدت مورد استقبال صاحب نظران مدیریت و مدیران سازمانها قرار گرفت.

رویکرد کتاب سازمان استراتژی محور کاپلان به معرفی روش ارزیابی متوازن در عصر اقتصاد مبتنی بر دانش فعالیتهای ارزش آفرین سازمانها است که فقط متکی به داراییهای مشهود آنها نیست؛ بلکه متکی بر بکارگیری دارایی های نامشهود است. داراییهایی مانند: دانش و قابلیت کارکنان، ارتباط با مشتریان و تامین کنندگان، کیفیت محصولات و خدمات فناوری اطلاعات و فرهنگ سازمانی.

۹- کتاب بازی‌های استراتژیک بازاریابی؛ جان زاگولا ، ریچارد تانگ ‏‏‏

بازاریابی مخلوطی از هنر، معجزه و خیال‌پردازی است. رقابت جنگلی است که شما نمی‌خواهید با عبور از این جنگل، طعمه‌ شیر شوید. مربیانی که می‌توانند استراتژی‌ها را روی تخته سیاه به نتیجه برسانند فراوان هستند. ولی کسانی واقعا موفق خواهند بود که بتوانند در درون بازیگران و انگیزه‌های آنها رسوخ کنند.

بازاریابی زمانی به عنوان اهرمی موثر عمل می‌کند که فقط محدود به خلاقیت نباشد و استراتژی معقولی نیز داشته باشد، زیرا رسیدن به موفقیت نیاز به استراتژی دارد.

جان زاگولا (John Zagula) و ریچارد تانگ (Richard Tong) ‏‏‏در کتاب بازی‌های استراتژیک بازاریابی (The marketing playbook: five battle tested plays for) می گویند، اگر خودتان را می‌شناسید ولی دشمن را نمی‌شناسید، برای هر موفقیتی باید تحمل انتظار شکست را هم داشته باشید. اگر نه خودتان را می‌شناسید و نه دشمن خود را، در هر جبهه‌ای شکست خواهید خورد.

۱۰- کتاب اصول مدیریت استراتژیک؛ مانموهان جوشی

مانموهان جوشی (Manmohan Joshi) در کتاب اصول مدیریت استراتژیک (principles of strategic mangments)، مبانی مدیریت راهبردی را از ابتدا و به وسیلۀ تئوری‌های مرتبط توضیح می‌دهد و در ادامه نحوۀ اجرای گام‌به‌گام آن را در شرکت و سازمان‌ها آموزش می‌دهد.

نویسنده در این اثر برای بررسی وضعیت امروز با تأکید بر مدیریت استراتژیک، به ریشه‌های تفکر مدیریتی با ساختاری یکپارچه‌ می‌نگرد و عناصر و عملکردهای مختلف آن را بررسی می‌کند.

۱۱- کتاب چهار اصل اجرای استراتژی؛ کریس مک‌چزنی، شان کاوی و جیم هالینگ

کریس مک‌چزنی (Chris McChesney)، شان کاوی (Sean Covey) و جیم هالینگ (Jim Huling) در کتاب چهار اصل اجرای استراتژی Four Disciplines of Strategic Execution)) به مسئله اجرای استراتژی پرداخته‌اند. و کوشیده‌اند چهار اصل کلیدی در اجرای استراتژی را با خوانندگان خود در میان بگذارند.

– تعریف اهداف مطلقاً مهم یا Wildly Important Goals؛- انتخاب شاخص‌های پیشرو به جای شاخص‌های تأخیری Leading Indicators vs Lagging Indicators؛ – طراحی و تعریف کارت امتیازدهی؛ – پاسخ‌گویی (Accountability) .

۱۲- کتاب استراتژی در عمل؛ جرج توستیگا

کتاب استراتژی در عمل: راهنمایی برای عملگران به سوی تفکر استراتژیک (Strategy in practice : a practitioner’s guide to strategic thinking) نوشته جرج توستیگا (George Tovstiga)، حاوی پاره‌ای رویکردهای نوین مدیریتی است که راه‌های سازگاری بنگاه‌ها و سازمان ‌ها را با محیط در شرایط ناپایدار نشان می‌دهد.

نویسنده کتاب حاضر معتقد است که تحلیل استراتژیک تنها یکی از اجزای دستیابی به استراتژی است. وی شهود و تفسیر را نیز دو عنصر مهم اثرگذار بر تعیین استراتژی می‌داند. به این ترتیب، نویسنده علاوه بر نگاه اثبات‌گرایانه به استراتژی، نگاهی تفسیری نیز بر آن داشته است و به جای رویکرد تدوین استراتژی ، رویکرد شکل‌گیری استراتژی را پیش گرفته است.

۱۳- کتاب استراتژی رسیدن به استراتژی؛مارتین ریوز، نات هانس، جانمجایا سینها

کتاب استراتژی رسیدن به استراتژی (Your Strategy Needs a Strategy) همان کتابی است که میتواند به مدیران و تیمهای ارشد تصمیم گیری در انتخاب رویکرد صحیح به استراتژی در محیط متلاطم امروزی کمک کند.

کتاب استراتژی رسیدن به استراتژی ، راهنمای انتخاب و اجرای رویکرد صحیح استراتژی های کسب و کار است. مارتین ریوز، نات هانِس و جانمجایا سینها از گروه مشاوره ی بوستون در این کتاب روش آزمایش شده ای برای تصمیم گیری درباره ی رویکرد بهینه به استراتژی پیشنهاد می دهند…

نویسندگان این کتاب با ارائۀ شیوۀ ارزیابی محیط و ابزاری به نام پالت استراتژی، نظریه ها و ابزارهای استراتژی را طبقه بندی و شیوه و زمان صحیح استفاده از آنها را بیان کرده اند.

۱۴- کتاب استراتژی خوب استراتژی بد؛ ریچارد روملت

کتاب استراتژی خوب، استراتژی بد (Good Strategy, Bad Strategy) تمامیِ خرافات و تفکراتِ در هم و بر همی که اساسِ بسیاری از استراتژی‌هاست را کنار زده و راهی روشن برای خلق و پیاده‌سازیِ استراتژیِ قدرتمندِ اقدام‌محور در جهانِ واقعی را فراهم می‌سازد.

ریچارد روملت (Richard Rumelt) پروفسور علوم کسب‌وکار در دانشکده کسب‌وکار دانشگاه یو. سی. ال. ‌ای، نشان می‌دهد که تمایلِ رو به رشدی برای یکسان فرض کردنِ اهدافِ سنتی، شعارهای پُر‌ طمطراق، تکیه‌کلام‌های انگیزشی و اهدافِ مالی با «استراتژی» وجود داشته و دارد. او ما را از این عناصرِ «استراتژیِ بد» آگاه ساخته و چشمانِ ما را به روی قدرتِ «استراتژیِ خوب» می‌گشاید.

۱۵- کتاب هفت پرسش استراتژیک؛ رابرت سایمونز

هر سازمانی نیاز به استراتژی و برنامه‌ریزی دقیق دارد تا بتواند به موفقیت برسد و رقبا را در بازار شکست دهد. کتاب هفت پرسش استراتژیک (Seven Strategy Questions) نوشته‌ رابرت سایمونز، به شما می‌آموزد که چگونه نقاط قوت و ضعف کسب‌وکار خود را بشناسید و در مسیر تحولات و تغییرات روز دنیا قدم بردارید.

این کتاب به شما به عنوان یک مدیر و رهبر یک سازمان می‌آموزد تا منابعی را که در دست دارید به بهترین شکل هدایت کنید و به تعادل، نوآوری و جلب رضایت مشتریان و کارکنان خود برسید.

اما چگونه می‌توان تمامی این موارد را محقق کرد؟ در کتاب هفت پرسش استراتژیک، رابرت سیمونز (Robert Simons) استاد دانشکده تجارت هاروارد، با استفاده از دهه‌ها تحقیق در مورد سیستم‌های مدیریت عملکرد و طراحی سازمان، هفت سوال اصلی را طراحی کرده که شما و تیم‌تان باید مدام آن‌ها را با هم بررسی کنید.

۱۶- ذهن استراتژیست؛ مجتبی لشکربلوکی

مجتبی لشکربلوکی که خود دانش آموخته دکترای استراتژی است در کتاب ذهن استراتژیست سعی کرده است با بیان تکنیک هایی، که الزاماً پیوسته نیستند و به تنهایی می شود از هر یک بهره برد، به افراد پرمشغله کمک کند تا در میان کارهایشان تکنیکی از این کتاب را برگزینند و تمرین کنند.

از دیگر ویژگی های کتاب ذهن استراتژیست، بیان مثالها و تجربیات در سه سطح فردی، سازمانی، و ملی است که سبب می شوند افراد با جایگاه های مختلف در سطوح مختلف بتوانند از این کتاب بهره ببرند. البته، برای بهره مندی از این کتاب، آشنایی مختصری با مفاهیم استراتژی لازم است.

۱۷- جنگل استراتژی؛ بروس‌دبلیو آلسترند، هنری مینتزبرگ، جوزف لمپل

یکی از ویژگی‌های دانش استراتژی، وجود دیدگاه‌های متنوع و اختلاف‌نظرهای فراوان در میان استراتژیست‌هاست. دانشمندان و متخصصان استراتژی، هر یک تعریفی متفاوت از استراتژی ارائه می‌کنند و آن را به شکل مطلوب خود در گفته‌ها و نوشته‌هایشان به‌کار می‌برند.

اختلاف‌ها صرفاً در حد معنای یک واژه نیست؛ بلکه در مرحله‌ اجرا و پیاده‌سازی استراتژی نیز، مدیران و صاحب‌نظران، فرایندها و مسیرهای بسیار متفاوتی را به‌کار می‌گیرند.
اگر با این تنوع آشنا نباشید و آن را به رسمیت نشناسید، به سرعت در دنیای پیچیده و درهم استراتژی، گیج و سردرگم می‌شوید و گرفتار بازیِ درست و نادرست در استراتژی خواهید شد.

هنری مینتزبرگ(Henry Mintzberg) و همکارانش، کتاب جنگل استراتژی (Strategy Safari) را با این هدف نوشته‌اند که گستردگی و تنوع دیدگاه‌ها را به مخاطبان خود گوشزد کرده و آن‌ها را برای ورود به این سرزمین پهناور آماده کنند.

کتابهای زیادی درباره استراتژی وجود دارند و در آینده نیز نوشته خواهند شد که جستجو و یافتن آنها به عهده خواننده است ولی چند کتاب دیگر در ادامه معرفی میکنیم.

-مدیریت استراتژیک و پویایی های سازمانی رالف دی استیسی

-مفاهیم کلیدی مدیریت استراتژیک جاناتان ساترلند

-جاری‌سازی استراتژی مجتبی لشکربلوکی

👉امتیاز بده.

۱۷ کتاب استراتژی و مدیریت استراتژیک