لیست کتابهای فلسفی (رساله، رمان)
– جمهور: افلاطون (۴۲۷-۳۴۷ پ. م)؛ تاب جمهور که در فارسی با نام جمهوریت نیز شهرت دارد اثر سترگ فلسفی افلاطون است که از مشهورترین و تأثیرگذارترین متون کلاسیک فلسفه سیاسی در غرب به‌شمار می‌آید. کتاب شامل ۱۰ نمایشنامه به صورت گفتگو میان سقراط و افراد دیگر است و در آن به مسایلی از قبیل عدالت، نوع حکومت و حقیقت پرداخته شده‌است.
– ضیافت: افلاطون (۴۲۷-۳۴۷ پ. م)؛ضیافت، مهمانی یا سومپوسیون یکی از مهمترین دیالوگ‌های افلاطون است. موضوع این دیالوگ اروس یا عشق است و این اثر مهمترین اثر افلاطون در زمینهٔ عشق می‌باشد. اثر دیگر افلاطون دربارهٔ عشق که با ضیافت هم در پیوند است فایدروس می‌باشد. همچنین این رساله پیوندهایی هم با رسالهٔ فایدون دارد.
– اخلاق نیکوماخوسی: ارسطو (۳۸۴-۳۲۲ پ. م)؛اخلاق نیکوماخوسی نام شناخته‌شده‌ترین اثرِ ارسطو در زمینهٔ اخلاق است. این اثر که نقش برجسته‌ای در معرفیِ اخلاقِ ارسطویی دارد، از ده کتاب تشکیل یافته و بر مبنای یادداشت‌برداری از سخنانِ ارسطو در لوکئوم شکل گرفته‌است. مفهومِ محوریِ اخلاقِ ارسطو، «سعادت» یا «کامیابی» است.
– تأملات: مارکوس آئورلیوس (۱۶۱-۱۸۰)؛ تأملات مجموعه‌ای از نوشته‌های شخصی مارکوس آئورلیوس، فیلسوف و امپراتور روم در سال‌های ۱۶۱ تا ۱۸۰ پس از میلاد است که شامل مجموعهٔ یادداشت‌های شخصی وی خطاب به خود و دیدگاه‌هایش دربارهٔ فلسفه و رواقی‌گری است.
– شهر خدا: آگوستین (۴۲۶): پیرامون شهر خدا بر علیه مشرکان که به اختصار شهر خدا نامیده می شود، کتابی در حوزه فلسفه مسیحی از آگوستین است که در اوایل قرن پنجم میلادی نوشته شد. کمتر کتابی تاکنون آمده‌است که مانند این کتاب در تحولات و تبدلات بعدی مغرب زمین مؤثر بوده‌باشد.
– مدخل الهیات: توماس آکویناس (۱۴۸۵)؛ مدخل الهیات، بهترین کتاب نوشته شده توسط توماس آکویناس می‌باشد. این کتاب هر چند ناتمام است ولی یک کتاب کلاسیک تاریخ فلسفه و پرنفوذترین کتاب در ادبیات فلسفی غرب می‌باشد. در سراسر این کتاب، آکویناس به متن‌های مقدس، ارسطو، آگوستین، و دیگر دانشمندان یهود، یونانی، رومی، مسیحی و مسلمان ارجاع می‌دهد.
– تأملات در فلسفهٔ اولی: رنه دکارت (۱۶۴۱)؛ تأملات در فلسفهٔ اولیٰ نام کتابی از رنه دکارت است که در آن به شرح نظرات خویش راجع به وجود نفس، خدا و هستی پرداخته‌است. نسخه لاتین این کتاب در سال ۱۶۴۱ و ترجمه فرانسوی آن در سال ۱۶۴۷ منتشر گردید. این کتاب را احمد احمدی به فارسی ترجمه کرده‌است.
– اصول فلسفه: رنه دکارت (۱۶۴۴)؛ اصولِ فلسفه کتابی است از فیلسوف شهیرِ فرانسویِ قرن هفدهم، رنه دکارت. این کتاب که به زبان لاتین به نگارش درآمده است درواقع ترکیبی از مباحث دو اثر برجستهٔ دیگر دکارت، یعنی گفتار در روش و تأملات در فلسفه اولی می‌باشد.
– کاوشی در خصوص فهم بشری: دیوید هیوم (۱۷۴۸)؛ کاوشی در خصوص فهم بشری، معروف به کاوش اول، یکی از آثار برجستهٔ دیوید هیوم فیلسوف بریتانیایی است. بخش‌های عمده‌ای از این کتاب، که نخستین بار در ۱۷۴۸ منتشر شده‌است، محصول بازنگری در جلد اولِ اثر قبلی هیوم یعنی رساله دربارهٔ طبیعت بشری است، اما فصل «در باب آزادی و ضرورت» محصول بازنگری فصلی از جلد دوم رساله است.
– نقد عقل محض: ایمانوئل کانت (۱۷۸۱)؛ سنجش خرد ناب یا نقد عقل محض یا نقد اول نخستین کتاب از سه‌گانهٔ فلسفه انتقادی از ایمانوئل کانت است که اولین‌بار در سال ۱۷۸۱ چاپ شد. این کتاب مهمترین اثر کانت است و دربارهٔ ویژگی‌های عقل و توان آن در شناخت متافیزیک است.
– نقد عقل عملی: ایمانوئل کانت (۱۷۸۸)؛ نقد عقل عملی یا نقد دوم از مهمترین آثار ایمانوئل کانت است که در آن به مبانی فلسفه اخلاق می‌پردازد. پروژه نقادی کانت شامل ایجاد محدودیت‌هایی برای حوزه‌هایی بود که ذهن می‌توانست در آن‌ها تأمل کند.
– نقد قوه حکم: ایمانوئل کانت (۱۷۹۰)؛ نقد قوه حکم یا نقد سوم، کتابی فلسفی از ایمانوئل کانت است. این کتاب را عبدالکریم رشیدیان، به فارسی، ترجمه کرده‌است.
– پدیدارشناسی روح: گئورگ ویلهلم فریدریش هگل (۱۸۰۷)؛پدیدارشناسی روح یا پدیدارشناسی جان یا پدیدارشناسی ذهن یکی از مهمترین آثار فلسفی هگل است. ارزش این کتاب در آن است که اولاً می‌توان آن را اولین کتاب هگلی هگل نامید که در آن وی به تمامی از چهارچوب اندیشه‌های پیشینیانش، به ویژه کانت و شلینگ، رهایی یافته و خود را به عنوان فیلسوفی صاحب سبک نشان می‌دهد.
– جهان همچون اراده و تصور: آرتور شوپنهاور(۱۸۱۹)؛ جهان همچون اراده و تصور مهمترین اثر آرتور شوپنهاور فیلسوف آلمانی است. این کتاب اولین بار در سال ۱۸۱۸ در یک جلد به چاپ رسید. در ۱۸۴۴ ویراست دومی از این اثر در دو جلد منتشر شد که جلد اول آن در واقع چاپ مجدد ویراست نخست و جلد دوم حاوی پنجاه فصل مباحث تکمیلی درباره جلد اول بود.
– تکرار: سورن کی‌یرکگور(۱۸۴۳)؛ رساله «تکرار» از سورن کیرکگور که در سال ١٨۴٣ آن را منتشر کرد، این‌بار با نام مستعار کنستانتین کنستانتیوس. کیرکگور چندین نام مستعار داشت که حتی میان آن‌ها سلسه‌مراتبی وجود داشت، چنانکه نام حقیقی خودش در میانه آن‌ها بود.
– در باب حکمت زندگى: آرتور شوپنهاور(۱۸۵۱)؛ در باب حکمت زندگی آخرین نوشته از مجموعه پژوهش‌های فلسفی آرتور شوپنهاور درباره‌ی حکمت عملی و دستیابی به سعادت است، که به سه اصل بنیادینی که سرنوشت انسان را رقم می‌زنند اشاره کرده و به توضیح هریک در فصلی مجزا پرداخته است: آن‌چه هستیم، آن‌چه داریم و آن‌چه می‌نماییم.
– انسانی زیادی انسانی: فریدریش نیچه (۱۸۷۸)؛ انسانی بسیار انسانی یا انسانی زیادی انسانی: کتابی برای روح‌های آزاد کتابی است از فیلسوف قرن نوزدهمی فریدریش نیچه. این کتاب در سال ۱۸۷۸ برای نخستین بار چاپ شد.
– حکمت شادان: فریدریش نیچه (۱۸۸۲)؛ حکمت شادان کتابی‌ست از فریدریش نیچه که در سال ۱۸۸۲ منتشر شد. این اثر جزء خصوصی‌ترین نوشته‌های نیچه محسوب می‌شود زیرا آن را پس از بهبودی از بیماری تألیف و به دوشیزه‌ای به نام سالومه تقدیم کرده‌است. نام آن به توجه نیچه بر زندگی شاعران و رامشگران جنوب فرانسه دلالت دارد که بر اساس عشق و جوانمردی و شادی زندگی می‌کردند.
– چنین گفت زرتشت: فریدریش نیچه (۱۸۸۳)؛ چنین گفت زرتشت یک داستان فلسفی و شاعرانه است که فریدریش نیچه، فیلسوف و شاعر آلمانی آن را طی سال‌های ۱۸۸۳ تا ۱۸۸۵ نگاشته‌است. شخصیت اصلی این رمان فلسفی شخصی به نام «زرتشت» است که نامش از زرتشت پیامبر ایرانی گرفته شده‌است. نیچه در این کتاب عقاید خود را از زبان این شخصیت بیان داشته‌است.
– فراسوی نیک و بد: فریدریش نیچه (۱۸۸۶)؛ فراسوی نیک و بد کتابی‌ست نوشته فریدریش نیچه فیلسوف آلمانی، که در واپسین سال‌های عمر وی در سال ۱۸۸۶ انتشار یافت. عنوان اصلی کتاب فراسوی نیک و بد — پیش درآمدی بر فلسفه آینده است که نویسنده مقصودش را از نگارش این کتاب نگاه به فلسفه آینده عنوان می‌کند.
– مرگ ایوان ایلیچ: لئو تولستوی(۱۸۸۶)؛ مرگ ایوان ایلیچ نام رمانی به زبان روسی نوشتهٔ لئو تولستوی، نویسندهٔ اهل روسیه در سال ۱۸۸۶ است. این رمان به زبان روسی نوشته شده است و داستان آن در روسیهٔ سده ۱۹ میلادی اتفاق می‌افتد.
– تبارشناسی اخلاق: فریدریش نیچه (۱۸۸۷) ؛تبارشناسی اخلاق یکی از مهمترین آثار فریدریش نیچه است. این کتاب مشتمل بر سه رساله است. مضمون اصلی این کتاب خاستگاهاخلاق است. ترجمهٔ تحت‌اللفظی عنوان کتاب [دربارهٔ] تبارشناسی اخلاق است. استدلال ضمنی این است که مفاهیم اخلاقی‌ای که ما از سنت مسیحیت به ارث بردیم امروزه منسوخ شده‌اند.
– غروب بتان: فریدریش نیچه (۱۸۸۹)؛ غروب بت‌ها یا فلسفیدن با پتک کتابی است اثر فردریش نیچه آلمانی، که شاید در برابر غروب خدایان واگنر نوشته شده باشد.
– مسائل فلسفه: برتراند راسل(۱۹۱۲)؛مسائل فلسفه عنوان کتابی از برتراند راسل، فیلسوف بریتانیایی است؛ که نخستین بار به سال ۱۹۱۲ به چاپ رسیده است. راسل در این کتاب بحث خود را منحصر به قسمت‌هایی از فلسفه می‌کند که به قول خودش «درباره آن‌ها می‌توان اظهار نظر مثبت کرد».
– یادداشت‌های زیرزمینی: فیودور داستایفسکی (۱۹۱۸)؛ یادداشت‌های زیرزمینی رمانی اثر نویسندهٔ سرشناس روس، فیودور داستایفسکی است.این رمان به عنوان اولین رمان اگزیستانسیالیسم شناخته می شود. این رمان توسط رحمت الهی و اخیرا هم توسط حمید رضا آتش برآب به فارسی برگردانده شده است.
– رساله منطقی-فلسفی: لودویگ ویتگنشتاین(۱۹۲۱)؛ رساله منطقی-فلسفی که گاهی به اختصار تراکتاتس خوانده می‌شود، نام تنها کتابی است از ویتگنشتاین فیلسوف اتریشی که در زمان حیات وی به چاپ رسید. او این کتاب را در دوران سربازی و اسارت در جنگ جهانی اول نوشت.
– داستان فلسفه: ویل دورانت (۱۹۲۶)؛تاریخ فلسفه با نام اصلی داستان فلسفه عنوان کتابی اثر ویل دورانت راجع به تنی چند از فیلسوفان غرب است. این کتاب را عباس زریاب خویی به فارسی ترجمه کرده‌است. کتاب شامل یازده فصل است، که به‌ترتیب به بررسی این فلاسفه می‌پردازد: افلاطون ارسطو فرانسیس بیکن باروخ اسپینوزا فرانسوا ولتر ایمانوئل کانت آرتور شوپنهاور هربرت اسپنسر.
– هستی و زمان: مارتین هایدگر(۱۹۲۷)؛ هستی و زمان یا وجود و زمان کتابی از مارتین هایدگر است که برخی آن را مهمترین اثر فلسفی قرن بیستم نامیده‌اند. برخی آن را به بمبی در عالم فلسفه مانند کرده‌اند. گفته‌اند که حتی منتقدانش از تأثیر این کتاب در امان نمانده‌اند.
– لذات فلسفه: ویل دورانت (۱۹۲۹)؛ لذات فلسفه: پژوهشی در سرگذشت و سرنوشت بشر کتابی است از ویل دورانت، تاریخ‌نگار و فلسفه‌دان آمریکایی. این کتاب نخستین بار در سال ۱۹۲۹ میلادی با عنوان کاخ‌های فلسفه چاپ شد. ناشران نام کنونی را به نویسنده پیشنهاد می‌دهند، و در چاپ‌های پس از آن، کتاب با نام لذات فلسفه منتشر می‌شود.
– تمدن و ملالت‌های آن: زیگموند فروید(۱۹۳۰): تمدن و ملالت‌های آن، از جمله مهمترین آثار تألیفی توسط زیگموند فروید می‌باشد که در سال ۱۹۲۹ نگارش و در سال ۱۹۳۰ انتشار یافت. فروید در این کتاب با اتخاذ رویکردی روانکاوانه، تکوین و تکامل فرهنگ و تمدن را مورد مداقه قرار می‌دهد.
– سیر حکمت در اروپا: محمدعلی فروغی (۱۹۳۱)؛ سیر حکمت در اروپا کتابی از محمدعلی فروغی است که جلد اول آن در سال ۱۳۱۰ منتشر شد. جلد دوم و سوم به ترتیب در سال‌های ۱۳۱۸ و ۱۳۲۰ انتشار یافت. این کتاب نخستین اثر دقیق و منظم از فلسفه غرب در ایران است.
– بر قله‌های ناامیدی: امیل چوران(۱۹۳۴)؛ بر قله‌های ناامیدی کتابی غیر داستانی از نویسنده و فیلسوف رومانیایی امیل چوران در سال ۱۹۳۴ است که در سال ۱۹۹۶ توسط ایلینکا زاریفوپول-جانستون، که مقدمه انگلیسی زبان کتاب را نیز نوشت، از رومانیایی به انگلیسی ترجمه شد.
– تهوع: ژان-پل سارتر(۱۹۳۸)؛ تهوع یکی از معروف‌ترین رمانهای ژان پل سارتر، فیلسوف و نویسنده اگزیستانسیالیست فرانسوی است که در سال ۱۹۳۸، زمانی که سارتر استاد دانشگاه بود، منتشر شد. این اولین رمان سارتر می‌باشد و از نظر خودش یکی از بهترین نوشته‌هایش نیز هست.
– افسانه سیزیف: آلبر کامو(۱۹۴۲)؛ افسانه سیزیف یک مقاله فلسفی از آلبر کامو است. نسخه فرانسوی آن در سال ۱۹۴۲ با نام Le Mythe de Sisyphe منتشر گردید. در این مقاله آلبر کامو برای اولین بار واژه ابزورد را به کار می‌برد که بعدها الهام بخش گونه‌ای از تئاتر به نام تئاتر پوچی گردید که مارتین اسلین در کتابی به همین نام به توضیح آن پرداخته‌است.
– بیگانه: آلبر کامو(۱۹۴۲)؛ بیگانه رمانی نوشته آلبر کامو نویسنده فرانسوی در سال ۱۹۴۲ است. مضمون و چشم‌انداز آن اغلب به عنوان نمونه ای از فلسفه پوچ انگار و اگزیستانسیالیسم ذکر می‌شود. گرچه خود کامو مورد دوم را رد می‌کند. این اثر برنده جایزه نوبل ادبیات ۱۹۵۷ شد.
– تاریخ فلسفه غرب: برتراند راسل (۱۹۴۵)؛ تاریخ فلسفه غرب کتابی‌ست از برتراند راسل شامل شرح نقادانه تاریخ فلسفه در ممالک غربی از هزاره اول قبل از میلاد مسیح تا اواسط قرن بیستم میلادی.
– انسان در جستجوی معنا: ویکتور فرانکل (۱۹۴۶)؛ انسان در جستجوی معنا اثر ویکتور فرانکل، روانپزشک، عصب‌شناس و پدیدآورندهٔ لوگوتراپی است که در سال ۱۹۴۶ منتشر شد. این کتاب در بر دارندهٔ خاطرات فرانکل از وضعیت خود و سایر قربانیان اردوگاه‌های کار اجباری آلمان در خلال جنگ دوم جهانی است.
– اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر: ژان-پل سارتر(۱۹۴۶)؛ اگزیستانسیالیسم یک اومانیسم است نام کتابی از ژان پل سارتر است.
– تحقیقات فلسفی: لودویگ ویتگنشتاین (۱۹۵۳) ؛پژوهش‌های فلسفی نام کتابی از لودویگ ویتگنشتاین که از آن به عنوان یکی از تاثیرگذارترین آثار فلسفی قرن بیستم یاد می‌کنند. این کتاب که پس از رساله منطقی-فلسفی و در رد برخی ایده‌های آن نوشته شد، پس از مرگ ویتگنشتاین به چاپ رسید.
– سقوط: آلبر کامو(۱۹۵۶)؛ سقوط نام کتابی است از آلبر کامو، نویسندهٔ مشهور فرانسوی. این کتاب که نخست در سال ۱۹۵۶ منتشر شد، رمانی است فلسفی که از زبان ژان باتیست کلامنس که وکیل بوده و اینک خود را «قاضی توبه‌کار» می‌خواند روایت می‌شود. او داستان زندگی‌اش را برای غریبه‌ای اعتراف می‌کند.
– وضع بشر: هانا آرنت (۱۹۵۸)؛ وضع بشر یکی از کتابهای نظری هانا آرنت، فیلسوف آلمانی است که در سال ۱۹۵۸ منتشر شد. هانا آرنت در این کتاب روایتی متفکرانه و تفکربرانگیز دربارهٔ وضع بشر ارائه می‌دهد که نسبت نظر و عمل دغدغه دیرینه‌اش بوده‌است.
– تاریخ فلسفهٔ اسلامی: هانری کوربن (۱۹۶۴)؛ تاریخ فلسفه اسلامی مجموعه‌مقالاتی با ویرایش سید حسین نصر و اولیور لیمن است که به تاریخ فلسفه اسلامی می‌پردازد.
– نظام اشیا: ژان بودریار(۱۹۶۸)؛ نظام اشیاء، یکی از کتابهای ژان بودریار، فیلسوف فرانسوی است که در سال ۱۹۶۸ منتشر شده. این کتاب درواقع براساس پایان‌نامه دکتری بودریار نوشته شده که تحت هدایت کمیته ای متشکل از رولان بارت، پیر بوردیو و آنری لوفور، تدوین شد.
– راز فال ورق: یوستین گردر(۱۹۹۰)؛ راز فال ورق نام کتابی‌ست نوشته یوستین گوردر نویسنده نروژی. این کتاب در ۵۳ فصل نوشته شده و هر یک از فصل‌های آن به نام یکی از برگ‌های ورق نام‌گذاری شده. ماجرای کتاب در مورد سفر پسری‌ست به نام هانس توماس به همراه پدرش در جستجوی مادر. این کتاب همچون کتاب دیگر این نویسنده، دنیای سوفی به طرح مسایل فلسفی می پردازد.
– فلسفه چیست؟: فلیکس گاتاری و ژیل دلوز (۱۹۹۱)؛ فلسفه چیست؟ کتابی است از ژیل دلوز و فلیکس گاتاری که در سال ۱۹۹۱ منتشر شد.
– دنیای سوفی: یوستین گردر(۱۹۹۱)؛ یک رمان فلسفی اثر یوستین گردر نویسنده نروژی است که چاپ اوّل آن در سال ۱۹۹۱ میلادی در نروژ منتشر شد. این اثر داستانی است که تاریخ فلسفه را به زبان ساده برای نوجوانان تشریح می‌کند. این کتاب تاکنون به ۵۹ زبان برگردانده شده و علاوه بر نوجوانان، توجه بزرگ‌سالان را هم به‌خود جلب کرده‌است.
– وقتی نیچه گریه کرد یا گریست: اروین د. یالوم(۱۹۹۲)؛ یکی از نامدارترین رمانهای روان‌شناختیِ اروین د. یالوم است که در سال ۱۹۹۲ به زبان انگلیسی نوشته شد. اروین د. یالوم روان‌پزشکِ هستی گرا، استاد بازنشستهٔ روان‌پزشکی در دانشگاه استنفورد و نویسندهٔ شماری از نامدارترین رمانهای روان‌شناختی است.
– مبانی فلسفه: نایجل واربرتون (۱۹۹۹)؛ نایجل واربرتون نویسنده کتابهای محبوب در رابطه با فلسفه است.
– تسلی‌بخشی‌های فلسفه: آلن دو باتن (۲۰۰۰)؛ تسلی بخشی‌های فلسفه نام کتابی غیرداستانی است نوشتهٔ الن دو باتن. آلن دو باتن فیلسوف معاصر سوئیسی، در کتابهای منتشرشده اش تلاش داشته تا فلسفه را از بام انتزاعیات صرف به روی زمین آورده تا با زندگی مردم در ارتباط بیشتری باشد.
– درمان شوپنهاور: اروین د. یالوم(۲۰۰۵)؛ درمان شوپنهاور اثر اروین د. یالوم رمانی نوشته شده بر محور دیدگاه‌های روانشناسی می‌باشد که در سال ۲۰۰۵ منتشر شده است. کتاب روایت زندگی روان‌پزشکی که به بیماری سرطان بدخیم پوست مبتلا شده است. وی پس از وقفه کوتاهی جلسات روان‌درمانی گروهی خود را ادامه می‌دهد تا تسلیم هراس از مرگ نشود.
-مسئله اسپینوزا: اروین د. یالوم (۲۰۱۲)؛ مسئله اسپینوزا، کتابی است نوشته روانپزشک و نویسنده آمریکائی اروین د. یالوم. این کتاب جزء آثار داستانی این نویسنده است.
این لیست تکمیل خواهد شد… بزودی ….
